Scholieren kiezen te vaak voor robotbaan – kabinet trekt miljoenen uit voor betere studiekeuze

Het kabinet trekt de komende jaren 30 miljoen euro uit om scholieren beter te begeleiden bij het maken van een studiekeuze. Studenten haken nu nog te vaak af, en zijn zich er niet genoeg van bewust of ze wel een baan kunnen vinden.

Foto: EPA

Het kabinet trekt de komende jaren 30 miljoen euro uit om scholieren beter te begeleiden bij het maken van een studiekeuze. Studenten haken nu nog te vaak af, en zijn zich er niet genoeg van bewust of ze wel een baan kunnen vinden.

Minister Jet Bussemaker en staatssecretaris Sander Dekker van Onderwijs willen daarom vanaf 2018 betere begeleiding bieden bij de schoolloopbaan, kondigen zij woensdag aan. Jongeren moeten er zo bewuster van worden wat ze kunnen en wat ze leuk vinden en welke baan ze na een opleiding kunnen krijgen.

In 2018 maken de bewindslieden hier bijna 10 miljoen euro voor vrij. In 2025 is dat bedrag opgelopen tot 30 miljoen euro. “Ik vind het belangrijk dat jongeren zich al vroeg in hun opleiding voorbereiden op de arbeidsmarkt en weten wat werkgevers van hen verwachten, bijvoorbeeld via bedrijfsbezoeken en stages. Zo kunnen zij bewuste keuzes maken die bij hen passen”, stelt minister Bussemaker.

Ab van der Touw, bestuurslid van de koepel van industriële werkgevers FME, riep eerder al op om een rem te zetten op kansloze studies. Volgens Van der Touw moet het beroepsonderwijs een numerus ficus inlassen voor financieel administratieve functies, zo laat hij dinsdag weten tegenover Het Financieele Dagblad.

Pas op voor de robots

Er is sprake van een toenemende scheefgroei tussen het aanbod van het mbo-onderwijs en de vraag vanuit het bedrijfsleven. Zo leiden veel mbo’s nog steeds op voor kantoorwerk bij banken en verzekeraars – werk dat binnen enkele jaren volledig geautomatiseerd, dan wel gerobotiseerd, zal plaatsvinden.

Naast deze onheilstijding beklaagt Van der Touw zich over het ontbreken van een fatsoenlijke voorlichting op mbo-scholen ten aanzien van beroepsoriëntatie en over het slechte imago van mbo-techniek.

Wat een boel alpha’s!

Techniek is een aanhoudend punt van zorg. De technische instroom blijft in het mbo steken op 20 procent, waar de vraag vele malen groter is. Volgens Van der Touw worden duizenden vacatures verwacht in sectoren als de windenergie.

Ook het MKB roert zich in het FD. Voorzitter Michael van Straalen van MKB-Nederland wil dat er een verplichte studiebijsluiter komt. Hoewel onderwijsminister Jet Bussemaker het mbo al in 2014 maande om studenten goed voor te lichten over de gevolgen van hun studiekeuze, gebruiken nog maar weinig scholen een bijsluiter. Werkgevers denken dat de onderwijsinstellingen bang zijn om studenten af te schrikken.

MBO Raad: “Gaat u rustig slapen”

Volgens de MBO Raad is er weinig aan de hand. De Raad stelt dat het opleidingsaanbod met de arbeidsmarktvraag mee beweegt. Voorzitter Ton Heerts vindt een numerus fixus dan ook overbodig en onwenselijk, zegt hij tegen het FD. Interesse stuur je niet door beperking, is het motto.

Wat is nu wijsheid? De oproep om de numerus fixus volgt op een studie van Deloitte eerder deze maand. Daarin wordt gesteld dat 42 procent van de mbo-studenten opgeleid wordt voor werk dat over een tijdje niet meer bestaat.

Overdreven, vindt het Researchcentrum voor Opleiding en Arbeidsmarkt, Deloitte baseert zich op een Engelse studie die je niet kunt vertalen naar de Nederlandse markt. Wel vindt het ROA de instroom in administratieve beroepen zorgelijk en stelt ze dat slechts 1 op de 10 vmbo-scholieren baankansen meeneemt in de studiekeuze. Dat veel economisch-administratieve beroepen bedreigd worden door automatisering en robotisering stelt overigens ook uitkeringsinstantie UWV.